Pomoc dla osób usamodzielnianych na podstawie ustawy o pomocy społecznej
Podstawa prawna: (tj. Dz. U. z 2020 r. poz.1876 z późn. zm.) i rozporządzenie MPiPS w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie (Dz. U. z 2012 r., poz. 954)
Z pomocy może skorzystać osoba pełnoletnia opuszczająca:
- dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
- dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży,
- schronisko dla nieletnich,
- zakład poprawczy,
- specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy,
- specjalny ośrodek wychowawczy,
- młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę,
- młodzieżowy ośrodek wychowawczy.
Formy pomocy:
- pieniężna na usamodzielnienie,
- pieniężna na kontynuowanie nauki,
- w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkanie chronione,
- w uzyskaniu zatrudnienia,
- na zagospodarowanie – w formie rzeczowej.
Aby skorzystać z w/w form pomocy niezbędne są:
- wizyta w MOPR w Słupsku, ul. Słoneczna 15 D, pokój 216, nr tel. 059-814-28-25
- posiadanie opiekuna usamodzielnienia, który wyznaczony jest na co najmniej 2 miesiące przed osiągnięciem 18 roku życia,
- posiadanie zatwierdzonego indywidualnego programu usamodzielnienia (IPU) na co najmniej 1 miesiąc przed osiągnięciem 18 roku życia,
- wniosek o pomoc,
- dokument tożsamości,
- informacje o numerze konta bankowego.
W celu uzyskania bliższych informacji można od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 – 15 skontaktować się z pracownikiem MOPR do spraw usamodzielnienia:
Panią Barbarą Syrek - b.syrek@mopr.slupsk.pl; tel. 059-814-28-25,
Panią Dorotą Religą - d.religa@mopr.slupsk.pl; tel. 059-814-28-25.
Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące form pomocy i warunków ich uzyskania.
1. Pomoc przysługuje osobie usamodzielnianej, w przypadku gdy skierowanie na pobyt całodobowy do domu pomocy społecznej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego albo młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową opiekę nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu.
2. Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie, która przebywała w domu pomocy społecznej, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę albo młodzieżowym ośrodku wychowawczym co najmniej rok.
3. Pomoc przysługuje osobie usamodzielnianej opuszczającej dom pomocy społecznej, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy albo specjalny ośrodek wychowawczy w przypadku gdy osoba ta jest zdolna do samodzielnej egzystencji.
4. Pomoc przysługuje osobie opuszczającej dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, jeżeli bezpośrednio przed przyjęciem do takiego domu przebywała co najmniej rok w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, w domu pomocy społecznej, w schronisku dla nieletnich, w zakładzie poprawczym, w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, w specjalnym ośrodku wychowawczym, w młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę albo w młodzieżowym ośrodku wychowawczym.
5. Warunkiem uzyskania pomocy, jest zobowiązanie się osoby usamodzielnianej do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia, opracowanego wspólnie z opiekunem usamodzielnienia, zatwierdzonego przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
6. W realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia osobę usamodzielnianą wspiera opiekun usamodzielnienia, którym może być pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, wychowawca, psycholog lub pracownik socjalny domu pomocy społecznej, schroniska dla nieletnich, zakładu poprawczego, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową opiekę, młodzieżowego ośrodka wychowawczego, albo inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą.
Pomoc na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.
1. Wysokość pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki i pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz wartość pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej ustala się od kwoty 1 763,00 zł, zwanej dalej „podstawą".
2. Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki w wysokości 30% podstawy miesięcznie przysługuje osobie usamodzielnianej kontynuującej naukę w szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej, szkole wyższej, na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia, w zakładzie kształcenia nauczycieli lub u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.
3. Pomoc, o której mowa przyznaje się na czas nauki, do czasu jej ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 lat.
4. Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie usamodzielnianej:
1) samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 200% kwoty kryterium dochodowego na osobę samotnie gospodarującą (1 402,00 zł)
2) w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 200% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (1 056,00 zł).
5. W przypadku gdy osoba usamodzielniana kontynuuje naukę, pomoc pieniężną na usamodzielnienie wypłaca się po ukończeniu nauki. W uzasadnionych przypadkach starosta może wypłacić pomoc pieniężną na usamodzielnienie w trakcie trwania nauki.
Wysokość pomocy pieniężnej na usamodzielnienie.
Dla osoby usamodzielnianej opuszczającej dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie lub dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży ustala się w kwocie odpowiadającej:
- 400% podstawy, o której mowa wart.89 ust.1 ustawy, zwanej dalej „podstawą” – w przypadku gdy osoba usamodzielniana opuszcza dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży;
- 400% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie przez okres powyżej trzech lat;
- 200% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w domu pomocy społecznej dla dzieci młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie przez okres powyżej dwóch lat do trzech lat;
- 100% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie przez okres od roku do dwóch lat.
Dla osoby usamodzielnianej opuszczającej schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę lub młodzieżowy ośrodek wychowawczy ustala się w kwocie odpowiadającej:
- 300% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w schronisku dla nieletnich, zakładzie popraw-czym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez okres powyżej trzech lat;
- 200% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w schronisku dla nieletnich, zakładzie popraw-czym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez okres powyżej dwóch lat do trzech lat;
- 100% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w schronisku dla nieletnich, zakładzie popraw-czym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez okres od roku do dwóch lat.
Odmowa przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i na kontynuowanie nauki w przypadku, gdy:
- istnieje uzasadnione przypuszczenie, że pomoc pieniężna zostanie wykorzystana niezgodnie z celem, na jaki została przyznana;
- osoba usamodzielniana, przed osiągnięciem pełnoletności, opuściła samowolnie dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży lub schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę lub młodzieżowy ośrodek wychowawczy;
- osoba usamodzielniana porzuci naukę umożliwiającą jej przygotowanie zawodowe inie podejmie zatrudnienia;
- osoba usamodzielniana porzuci pracę i uchyla się od podjęcia proponowanego jej zatrudnienia;
- osoba usamodzielniana została skazana prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa z winy umyślnej.
Można zawiesić pomoc pieniężną na usamodzielnienie i pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki w przypadku, gdy:
- wystąpiły szczególne okoliczności związane z tokiem nauki, stanem zdrowia lub zdarzeniem losowym dotyczącym osoby usamodzielnianej;
- nastąpiła przerwa w kontynuowaniu nauki przez osobę usamodzielnianą w okresie między ukończeniem przez nią szkoły niższego stopnia a rozpoczęciem nauki w szkole wyższego stopnia,
- stwierdzi się marnotrawienie przyznanej pomocy, osoba usamodzielniana nie realizuje programu usamodzielnienia.
- przeciwko osobie usamodzielnianej wszczęto postępowanie karne o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
Zawieszenie pomocy może nastąpić na okres nie dłuższy niż rok.
Zaprzestaje się udzielać pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki w przypadku, gdy osoba usamodzielniana:
- kontynuuje naukę w szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej, która zapewnia nieodpłatną naukę i nieodpłatne pełne utrzymanie
- bez uzasadnionych powodów zmieniła trzykrotnie na tym samym poziomie kształcenia w/w szkołę lub szkołę wyższą.
Pomoc na zagospodarowanie.
Wartość pomocy jest nie wyższa niż 300% podstawy, a dla osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym jest równowartością 300% podstawy.
W skład pomocy na zagospodarowanie mogą wchodzić:
- materiały niezbędne do przeprowadzenia remontu i wyposażenia mieszkania;
- niezbędne urządzenia domowe;
- pomoce naukowe;
- sprzęt rehabilitacyjny;
- sprzęt, który może służyć do podjęcia zatrudnienia.
Warunkiem przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki jest:
- wskazanie przez osobę usamodzielnianą co najmniej na dwa miesiące przed osiągnięciem przez nią pełnoletności danych osobowych obejmujących: imię, nazwisko, miejsce zamieszkania oraz adres kontaktowy osoby, która podejmuje się pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia, oraz przedstawienie pisemnej zgody tej osoby;
- złożenie indywidualnego programu usamodzielnienia;
- złożenie wniosku o przyznanie pomocy;
- opiekun daje rękojmię należytego wykonania powierzonych mu zadań;
- pisemna deklaracja osoby usamodzielnianej, zawarta w indywidualnym programie usamodzielnienia, że pomoc ta będzie przeznaczona na zaspokojenie ważnej życiowej potrzeby osoby usamodzielnianej, w szczególności na:
- polepszenie warunków mieszkaniowych,
- stworzenie warunków do działalności zarobkowej, w tym podniesienie kwalifikacji zawodowych;
- dodatkowym warunkiem przyznania pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, jest:
- określenie w indywidualnym programie usamodzielnienia planu nauki;
- przedłożenie na początku każdego semestru zaświadczenia stwierdzającego kontynuowanie nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej.
Do zadań opiekuna usamodzielnienia należy:
- zaznajomienie się z dokumentacją i drogą życiową osoby usamodzielnianej;
- opracowanie i modyfikowanie wspólnie z osobą usamodzielnianą indywidualnego programu usamodzielnienia;
- współpraca z rodziną osoby usamodzielnianej oraz ze środowiskiem lokalnym, zwłaszcza ze szkołą oraz gminą;
- opiniowanie wniosku o pomoc pieniężną na usamodzielnienie i pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki.
Indywidualny program usamodzielnienia.
przygotowuje osoba usamodzielniana wraz z opiekunem usamodzielnienia przy współpracy właściwego do przyznania pomocy kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie co najmniej na miesiąc przed osiągnięciem pełnoletności, biorąc pod uwagę sposób i formy:
- współdziałania i wspierania osoby usamodzielnianej w kontaktach z rodziną i środowiskiem;
- uzyskania wykształcenia zgodnego z możliwościami i aspiracjami osoby usamodzielnianej;
- uzyskania kwalifikacji zawodowych;
- pomocy w ustaleniu uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego;
- osiedlenia się osoby usamodzielnianej w powiecie innym niż miejsce zamieszkania przed umieszczeniem w placówce;
- pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym przez:
- umożliwienie zamieszkania w mieszkaniu chronionym przez czas określony,
- całkowite lub częściowe pokrycie wydatków związanych z wynajmem pokoju,
- ułatwienie uzyskania mieszkania socjalnego z zasobów gminy,
- umożliwienie osobie usamodzielnianej uczącej się w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej lub ponadpodstawowej zamieszkania, w bursie lub internacie do czasu ukończenia nauki,
- całkowite lub częściowe pokrycie osobie usamodzielnianej, studiującej w szkole wyższej wydatków związanych z mieszkaniem;
- podjęcia zatrudnienia;
- pomoc w uzyskaniu przysługujących świadczeń.
Indywidualny program usamodzielnienia staje się podstawą przyznania świadczeń na usamodzielnienie z dniem podpisania go przez osobę usamodzielnianą, opiekuna usamodzielnienia oraz kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
Druki do pobrania:
- Indywidualny Program Usamodzielnienia (word, 27,1 KB)
- Ocena końcowa procesu usamodzielniania (word, 84 KB)
- Oświadczenie o sytuacji dochodowej osoby usamodzielnianej (word, 55 KB)
- Wniosek o przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki (word, 55 KB)
- Wniosek o przyznanie pomocy na usamodzielnienie (word, 84 KB)
- Wniosek o przyznanie pomocy na zagospodarowanie (word, 80 KB)
- Wskazanie i zgoda opiekuna usamodzielnienia (word, 54 KB)
- Zmiana indywidualnego programu usamodzielniania (word 55 KB)